Pierwsze objawy tężca o czym warto wiedzieć i jak rozpoznać tą niebezpieczną chorobę w jej pierwszym stadium?

Dzisiaj tężec nie należy do jednych z najbardziej popularnych chorób zakaźnych, niemniej jednak występuje na całym świecie. Niewątpliwie dzięki powszechnie dostępnej profilaktyce pierwotnej oraz wtórnej, ryzyko zakażenia tężcem jest zmniejszone, niemniej jednak zlekceważenie nawet drobnego i niemal niewyczuwalnego skaleczenia może spowodować bardzo poważne skutki dla naszego zdrowia, a czasami nawet ma decydujące znaczenie dla naszego życia. Zatem każdy z nas powinien wiedzieć, jak rozpoznać chorobę zakaźną, jakie są jej rokowania i konsekwencje. Tężec to groźna choroba zakaźna występująca na całym świecie, a jej przebieg zależy przede wszystkim od postaci, jaką choroba przybiera.

Bakteria laseczka tężca Clostridium tetani to główna przyczyna wywołująca rozwój choroby zakaźnej, którą jest tężec. Wydziela ona neurotoksynę o nazwie tetnospazmina. Jest ona o tyle niebezpieczna, że może pozostać niezauważona, podczas gdy cały czas będzie się rozwijać. Charakterystyczną cechą tej bakterii jest to, iż potrafi ona w swojej postaci zarodnikowej znajdować się przez kilka lat. Jako choroba tężec nie jest zaraźliwy. Jednak warto wiedzieć, iż czai się w glebie, kurzu, słonej i słodkiej wodzie, jak również zwierzęcych odchodach. Przez to, iż laseczka tężca jest drobnoustrojem wytwarzającym specyficzne zarodniki przetrwalniki, jest bardzo odporna na wszelkiego rodzaju niesprzyjające warunki środowiskowe. Zazwyczaj najczęstsze wrota zakażenia tężcem stanowią właśnie uszkodzone powłoki skórne. O wiele rzadziej zdarza się, że są to błony śluzowe, narząd rodny albo pępowina noworodka. Zakażenie bakterią następuje w momencie zranienia i zabrudzenia rany. Grupę największego ryzyka stanowią osoby, u których do skaleczenia doszło podczas wykonywania prac rolnych czy w ogrodzie, inaczej mówiąc, u osób, które miały kontakt z ziemią. Jest to niezmiernie ważna informacja, ponieważ razem z brudem i ziemią do rany trafiają laseczki tężca, które właściwie stanowią źródło rozwoju tężca. Jako że produkują one mocną truciznę, jaką jest tetanospazmina, nawet niskie stężenie tej substancji stanowi dawkę śmiertelną. Po przeniknięciu do rany, tetanospazmina zaczyna przemieszczać się wzdłuż nerwów, uszkadzając przy tym centralny układ nerwowy.

W odróżnieniu od innych chorób zakaźnych, tężec da się rozpoznać natychmiast, ponieważ jego objawy są widoczne już po kilku dniach od momentu zakażenia. W początkowym stadium osoba chora odczuwa nasilające się bóle głowy oraz tułowia, może również odczuwać niepokój i ogólnie słabo się czuć. Do tego dochodzi intensywne pocenie się, wzmożone napięcie w mięśniach, jak również zakłócenia snu. W okolicach rany, w której doszło do zakażenia, osoba chora odczuwa ból i drętwienie. Później, po pewnym czasie, tężec zazwyczaj przybiera uogólniony obraz objawiający się zwiększonym napięciem i skurczem mięśni. Z czasem osoba chora zaczyna odczuwać zwiększone napięcie mięśni żwaczy, jak również wzrost napięcia mięśnia okrężnego ust, pojawia się tak zwany uśmiech sardoniczny. Warto unikać w tym przypadku hałasu, dotyku czy światła, ponieważ są to czynniki nasilające napięcie. Do tego również dochodzą takie objawy, jak: zaburzenie ciśnienia, zakłócenie rytmu serca, skurcz mięśni oddechowych albo zatrzymanie krążenia, które jest szczególnie groźne, bo wprost może skutkować zgonem. Więcej na temat tego, jakie objawy daje tężec, przeczytasz na netlekarz.pl.

W jakich postaciach rozwija się tężec?

Tężec może przybierać jedną z następujących postaci: miejscową, uogólnioną oraz mózgową. Postać miejscowa jest najbardziej łagodna w przebiegu. Jej charakterystyczne objawy to: ból, sztywność i skurcz w miejscu zranienia. Utrzymują się one zazwyczaj do 3-4 tygodni, a następnie przechodzą. Druga postać, jaką może przybrać tężec to tzw. uogólniona. Jest to najczęściej spotykana forma tężca. Z racji tego, iż jej objawy nie są charakterystyczne, często utrudniają one szybkie rozpoznanie choroby. Z reguły infekcja zaczyna się od pozdrażnienia, bardzo mocnego bólu głowy, jak również dochodzi do odczuwania silnego napięcia w różnych grupach mięśniowych, a nieco później - w połowie zachorowań alarmującym objawem jest szczękościsk spowodowany skurczem mięśni twarzy, czyli tzw. uśmiech sardoniczny. Czasami skurcze posiadają taką siłę, że powodują złamanie kręgosłupa czy wylewy do mięśni i uszkodzenia języka. Ostatnia postać, jaką może przybierać tężec to postać mózgowa. Mówimy o niej wtedy, gdy infekcja rozwija się w obszarze twarzy i głowy, co skutkuje porażeniem nerwów w tych miejscach.