Gdański naukowiec, profesor Marcin Dornowski, podejmuje się pionierskiego eksperymentu, który ma na celu zbadanie wpływu neurofeedbacku na astronautów przed ich misją w kosmos. To wyjątkowe przedsięwzięcie może zmienić sposób przygotowania astronautów do ekstremalnych warunków, w jakich będą musieli funkcjonować w przestrzeni kosmicznej.
- Jak neurofeedback może wpłynąć na astronautów?
- Polska misja kosmiczna z udziałem astronautów
- Co przyniesie przyszłość dla neurofeedbacku w kosmosie?
Jak neurofeedback może wpłynąć na astronautów?
Neurofeedback to metoda, która pozwala na kontrolowanie aktywności fal mózgowych. Profesor Dornowski twierdzi, że zarówno astronauci, jak i sportowcy muszą radzić sobie z podobnymi stresami. "Astronauta i sportowiec to bardzo podobne typy człowieka, dlatego że i jeden, i drugi musi być efektywny psychofizycznie" - mówi. Zastosowanie neurofeedbacku ma na celu zminimalizowanie reakcji stresowych przed wylotem w kosmos.
W badaniach prowadzonych przez naukowców z Gdańska zastosowano innowacyjne podejście. Wśród celów jest zbadanie, jak stres wpływa na reakcje organizmu. "Sprawdzamy poziom CRP, bo jak jest stres, to będzie stan zapalny komórki" - podkreśla profesor Dornowski. Badania obejmują również aktywność mięśniową, co może być kluczowe w kontekście długotrwałej izolacji w kosmosie.
Polska misja kosmiczna z udziałem astronautów
W 2025 roku odbędzie się misja Axiom 4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W jej ramach polski astronauta, Sławosz Uznański, przeprowadzi 13 eksperymentów, w tym ten prowadzony przez profesora Dornowskiego. "Będzie wypełniał kwestionariusz ankiety psychologicznej, który będzie nam opisywał nastrój astronauty każdego dnia" - zaznacza naukowiec. To nie tylko krok naprzód dla polskiej nauki, ale również szansa na zdobycie cennych doświadczeń w przygotowaniu astronautów do misji w trudnych warunkach.
Eksperymenty będą prowadzone zarówno na Ziemi, jak i na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. "Nasze badania mają na celu utrzymanie efektywności pracy astronautów na poziomie sprzed misji, a nawet jej zwiększenie" - mówi profesor. Współpraca z Europejską Agencją Kosmiczną oraz NASA otwiera nowe możliwości dla rozwoju polskiego sektora kosmicznego.
Co przyniesie przyszłość dla neurofeedbacku w kosmosie?
Jeśli eksperyment się powiedzie, może to otworzyć drzwi do powszechnego stosowania neurofeedbacku w programach kosmicznych. "Naszym dalekosiężnym celem jest, aby opcja treningów neurofeedbacku weszła w standardową procedurę przygotowania astronautów" - wyjaśnia profesor Dornowski. To nie tylko kwestia komfortu astronautów, ale również ich bezpieczeństwa i efektywności w trudnych warunkach.
Metoda ta może być również użyteczna w innych dziedzinach, takich jak wojsko czy służby mundurowe, gdzie stres odgrywa kluczową rolę. "Jeśli ze względu na stres pracownik 'wyłącza się' i nie może efektywnie kontynuować, to jest to dla pracodawcy strata dużych środków finansowych" - podsumowuje profesor.
UM Gdańsk
