Gdańsk wzbogaca kolekcję PAN Biblioteki Gdańskiej o 38 rycin Jeremiasa Falcka

PAN Biblioteka Gdańska kupiła od kolekcjonera 38 prac Jeremiasa Falcka Polonusa; wystawa prezentuje nowe tematy religijne, portrety uczonych i władców oraz portret Kopernika — wstęp bezpłatny w historycznym budynku przy ul. Wałowej 15.

• Zobacz w Gdańsku nowe ryciny Falcka
• Poznaj człowieka który oddał zbiory i historię Falcka
• Przypomnij sylwetkę Falcka i ślady jego pracy w Gdańsku

Zobacz w Gdańsku nowe ryciny Falcka

Wernisaż wystawy „Jeremias Falck. Mistrz miedziorytu” pokazał, że zbiory PAN Biblioteki Gdańskiej znacznie się powiększyły. Do dotychczasowych 70 prac artysty dołączyło 38 nowych egzemplarzy zakupionych od kolekcjonera Ireneusza Łukaszewskiego. Nowe nabytki uzupełniają kolekcję o rzadziej dotąd reprezentowane tematy — sceny religijne, portrety władców i prace o charakterze badawczym i naukowym. Wśród nich są polonika: portret Mikołaja Kopernika oraz podobizna podskarbiego i podkanclerzego Bogusława Leszczyńskiego w żupanie szlacheckim.

• Nowych 38 prac Jeremiasa Falcka uzupełnia nasze zbiory o tematykę typu religijnego, portrety władców oraz badanie i obserwowanie świata, której nam wcześniej brakowało - Krystyna Jackowska

Wystawa dostępna jest w historycznym budynku PAN Biblioteki Gdańskiej przy ul. Wałowej 15 w godzinach pracy instytucji (pon., wt., czw. 9.00-19.00, śr., pt. 9.00-15.00); wstęp jest bezpłatny. Zakup kolekcji sfinansowały Polska Akademia Nauk oraz Chipolbrok Chińsko-Polskie Towarzystwo Okrętowe SA z Gdyni.

Poznaj człowieka który oddał zbiory i historię Falcka

Za pozyskaniem serii stoi kolekcjoner Ireneusz Łukaszewski, który od lat gromadzi ryciny i starodruki związane z Polską. Na wydarzeniu opowiedział o swojej drodze od emigracji do Szwecji do decyzji o przekazaniu kolekcji do Gdańska.

• Jak milion moich rodak ów wyjecha ło wtedy za granicę, tak i ja się w tej grupie znalazłem. Pochodzę z Ostrowca Świętokrzyskiego. Opuszczałem ojczyznę jako technik elektronik. Będąc na obczyźnie człowiek nabiera innego spojrzenia na Polskę. Dużo os ób zaczyna interesowa ć się historią. Podobnie i ja. Ta pasja we mnie drzemała. Zacząłem zbierać ryciny, starodruki, właściwie wszystko co jest związane z Polską - Ireneusz Łukaszewski

Łukaszewski wyjaśnia, że lektura książki o antykwariuszu Henryku Bukowskim skierowała jego zainteresowanie na twórczość Falcka, a decyzja o przekazaniu kolekcji zapadła w związku z powrotem do Polski na stałe.

Przypomnij sylwetkę Falcka i ślady jego pracy w Gdańsku

Jeremias Falck to autor około 500 rycin — scen biblijnych, alegorii i portretów. W niektórych sygnaturach dodawał określenie Polonus. O życiu artysty wiadomo niewiele pewnego: prawdopodobnie urodził się w Gdańsku po 1615 roku; trzy razy odnotowano go w księgach kościoła św. Piotra i Pawła, a w 1650 roku zawarł ślub z Anną Mercator, co wskazuje na kalwińskie pochodzenie.

Falck przybył do Paryża około 1639 r., gdzie wykonał portrety Ludwika XIII i Anny Austriaczki. Wrócił do Gdańska w 1646 r., a w 1649 r. związany został z dworem królowej Szwecji Krystyny — objął stanowisko nadwornego sztycharza i pracował w Sztokholmie do abdykacji królowej w 1654 r. Okres sztokholmski uważany jest za jego szczyt twórczy. Po pobycie w Hamburgu (1657) wrócił do Gdańska pod koniec lat 60. XVII wieku i zmarł na początku 1677 r.; pochowano go w kościele św. Piotra i Pawła.

Falck współpracował również z gdańskimi oficynami wydawniczymi — rytował m.in. karty do prac Jana Heweliusza, a jego portrety dokumentują środowisko uczonych i patrycjuszy miasta. W Gdańsku jego pamięć jest obecna w nazwie ulicy na Stogach oraz w nadaniu jego imienia tramwajowi Pesa Swing 31 maja 2011 r.

Wystawa i nowy nabytek to okazja, by w praktyce zobaczyć, jak prace rytnika łączą sztukę portretu z naukowym i rytualnym obrazowaniem XVII wieku — w samym sercu Gdańska.

na podstawie: Urząd Miejski Gdańsk.