Nowy użytek ekologiczny chroni bukowy las na obrzeżach Wrzeszcza

W północnym skraju Doliny Królewskiego Potoku pojawił się zielony zakątek, który miasto właśnie objęło ochroną. W sercu wzgórza Sobótka, pomiędzy ulicami Jaśkowa Dolina, Na Wzgórzu i Do Studzienki, rośnie las z ponadstuletnimi bukami i gęstym dywanem bluszczu — miejsce, gdzie spotyka się przyroda i historia Gdańska. Nowy status ma zapobiec degradacji ścieżek, ograniczyć negatywny wpływ człowieka i zachować rzadkie stanowiska roślin i owadów.

• Gdańsk zabezpiecza ponad 10 ha bukowych wzgórz
• Użytek ekologiczny Jaśkowe Bluszcze - zasady ochrony i plany miasta

Gdańsk zabezpiecza ponad 10 ha bukowych wzgórz

Miasto ustanowiło nowy użytek ekologiczny o nazwie Jaśkowe Bluszcze, zajmujący ponad 10 hektarów na stokach wzgórza Sobótka. Teren położony jest między ulicami Jaśkowa Dolina, Na Wzgórzu i Do Studzienki i obejmuje fragment lasu z przewagą buka zwyczajnego - drzewa o średnim wieku około 170 lat. To mieszanka kwaśnej i żyznej buczyny niżowej, w której bluszcz pospolity tworzy rozległe zielone kobierce.

W lesie odnotowano też rzadkie i interesujące elementy przyrody, w tym stanowisko chrząszcza z rodziny wachlarzykowatych - Metoecus paradoxus - jedyne znane na Pomorzu. Współpraca miejskich wydziałów i instytucji doprowadziła do prawnej ochrony tego fragmentu - w działania zaangażowany był m.in. Wydział Ekologii i Energetyki, Gdański Zarząd Dróg i Zieleni, Biuro Rozwoju Gdańska oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.

“Chronimy tu wyjątkowy fragment przyrody: piękne lasy bukowe, które są częścią cennych siedlisk Natura 2000”

• Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska

Użytek ekologiczny Jaśkowe Bluszcze - zasady ochrony i plany miasta

Wniosek o utworzenie użytku złożył Wydział Ekologii i Energetyki. To już 18 taki obszar w granicach miasta. Przed nadaniem ochrony przeprowadzono specjalistyczną ekspertyzę fitosocjologiczną, która potwierdziła wartość przyrodniczą i jednocześnie ujawniła silną antropopresję - ścieżki piesze i rowerowe oraz zaśmiecanie osłabiają runo leśne.

“Dla każdego użytku określamy specyficzne zadania ochronne czyli działania, które mają zapewnić zachowanie cennych elementów przyrodniczych”

• Michał Lamczyk, główny specjalista w Referacie Przyrody i Rolnictwa w WEiE

Zgodnie ze wskazaniami, gospodarka leśna na tym terenie będzie ograniczona - usuwane będą jedynie drzewa zagrażające bezpieczeństwu przy ścieżkach oraz gatunki obce i szczególnie inwazyjne. W lasach komunalnych nie będzie pozyskiwania drewna w celach handlowych, a duży nacisk położony zostanie na odnawianie naturalne i pozostawianie fragmentów do samoistnego rozpadu.

Miasto planuje także działania edukacyjne - pojawią się tablice informacyjne, które mają zmniejszyć negatywny wpływ ruchu rekreacyjnego i skierować go na wyznaczone trasy. To odpowiedź na wyniki ekspertyzy oraz efekt współpracy miejskich służb.

Aneks historyczny - teren ma długą przeszłość: w 1654 roku majątek w dolinie kupił kupiec Zachariasz Zappio, a w 1677 roku gościł tu król Jan III Sobieski. Na przestrzeni wieków powstawały tu parkowe założenia, pałac i ogrodowe atrakcje; fragmenty dawnego majątku były następnie przekształcane, aż do czasów powojennych. Dziś przywrócony park i zabytkowy dwór pełnią funkcje rekreacyjne - dawny dwór mieści m.in. przedszkole.

Mieszkańcy mogą spodziewać się niewielkich interwencji w drzewostanie tylko tam, gdzie wymaga tego bezpieczeństwo lub ochrona siedlisk. Planowane tablice mają pomóc zachować naturalny charakter miejsca oraz skoncentrować ruch pieszy i rowerowy. W praktyce oznacza to: pozostawianie śmieci poza lasem, korzystanie z wyznaczonych ścieżek oraz zwracanie uwagi na oznakowanie edukacyjne - dzięki temu Jaśkowe Bluszcze zachowają swój bluszczowy kobierzec i historyczny nastrój dla przyszłych pokoleń.

na podstawie: UM Gdańsk.