Historia powojennego Wrzeszcza na nowej wystawie w Muzeum Gdańska

2 min czytania
Historia powojennego Wrzeszcza na nowej wystawie w Muzeum Gdańska

Gdańsk zaprasza mieszkańców i turystów na fascynującą podróż w czasie do lat powojennych. Nowa wystawa w Muzeum Gdańska odkrywa przed nami tajemnice budowy Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej od pierwotnych koncepcji po zrealizowane projekty.

  1. Historia powstania Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej (GDM).
  2. Wpływ socrealizmu na architekturę Wrzeszcza.
  3. Unikalne fotografie i niezrealizowane plany.
  4. Wystawa czynna do 30 września 2024 roku.

Nowa wystawa w Muzeum Gdańska odkrywa przed nami fascynujące kulisy powstawania Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej (GDM). To miejsce miało stać się nowym centrum usługowo-handlowym Gdańska, które podnosiło się z ruin po wojnie. Dyrektor Muzeum Gdańska, Waldemar Ossowski, zaznacza: Socrealizm kojarzy się nam z warszawskim Pałacem Kultury, Marszałkowską Dzielnicą Mieszkaniową oraz krakowską Nową Hutą. Także w Gdańsku miało powstać rozległe założenie z monumentalnymi budynkami.

Wrzeszcz, mimo że mniej zniszczony podczas walk w marcu 1945 roku w porównaniu do centrum Gdańska, wymagał sporych prac odbudowujących. Aleja Grunwaldzka, wcześniej znana jako Adolf-Hitler-Straße, i przylegający do niej stary rynek poniosły największe straty. W 1946 roku zadecydowano o połączeniu Gdańska i Gdyni szeroką drogą, której główna ulica Wrzeszcza miała stać się integralną częścią.

Budowa Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej była częścią planu sześcioletniego realizowanego w latach 1950-1955, co miało istotne znaczenie dla socjalistycznej propagandy. - Pierwotna koncepcja zakładała nawiązanie do zabytkowych kamieniczek Gdańska - mówi Klaudiusz Grabowski, kurator wystawy. - Miały więc powstać trzypiętrowe domy ze spadzistymi dachami, ale przyjechała delegacja z Warszawy… i w rezultacie w dzielnicy budynki liczą cztery piętra, bez spadzistych dachów. Tak jak w stolicy.

Projekt urbanistyczny Wrzeszcza, przedstawiony w 1948 roku, zakładał nadanie dzielnicy wielkomiejskiego charakteru. Za jego realizację odpowiedzialna była wileńska architektka Irena Heilmanowa. Plany szczegółowe opracowali architekci Wacław Rembiszewski, Józef Chmiel i Władysław Lew. W latach 1953-1963 za projektowanie GDM-u odpowiadał Daniel Olędzki.

Wystawa w Sali Sądowej Zespołu Przedbramia prezentuje unikalne fotografie z lat 50.-60. XX wieku. Widzowie mogą zobaczyć archiwalne zdjęcia, w tym unikatowe makiety niezrealizowanych koncepcji oraz plan GDM-u z 1954 roku, przekazany przez architektkę Danutę Olędzką, żonę głównego projektanta tego założenia urbanistycznego.

Wystawa przybliża także życie codzienne w GDM-ie, gdzie powstały liczne kawiarnie, sklepy oraz restauracje. Najsłynniejsze z nich to Cristal, Newska oraz Olimp, który znajdował się na szczycie 17-kondygnacyjnego wieżowca, popularnie zwanego Dolarowcem”.

Ekspozycja będzie dostępna do 30 września 2024 roku. Wernisaż wystawy odbędzie się 25 maja (sobota) o godz. 12.00, wstęp jest wolny. Ceny biletów to 17 zł (normalny) i 12 zł (ulgowy). Szczegóły dotyczące godzin otwarcia można znaleźć na stronie muzeum.

Autor: krystian