Foie gras – ten wykwintny pasztet kojarzy się głównie z kuchnią francuską, ale czy wiesz, że w dawnym Gdańsku również przyrządzano własną wersję tego przysmaku? Miasto od wieków było tyglem kultur – niemieckiej, francuskiej, holenderskiej i polskiej – co miało ogromny wpływ na lokalną kuchnię. Wśród gdańskich patrycjuszy i bogatych kupców popularne były wyrafinowane pasztety z gęsiej wątróbki, doprawione korzennymi przyprawami i zapiekane w cieście lub formowane w bogato zdobione terriny.
Gdańsk jako miasto portowe miał dostęp do doskonałej jakości drobiu – szczególnie cenione były gęsi z Kaszub, które dostarczały nie tylko smacznego mięsa, ale i tłustych wątróbek. W XVIII i XIX wieku gęsie wątróbki marynowano w winie, mieszano z boczkiem oraz podgardlem wieprzowym, a następnie powoli zapiekano, uzyskując kremową, jedwabistą konsystencję pasztetu. Tak przygotowane foie gras podawano na ucztach z chrupiącym chlebem na zakwasie, konfiturami z czerwonej cebuli i kieliszkiem słodkiego gdańskiego likieru Goldwasser.
Dziś foie gras nie kojarzy się już z kuchnią polską, ale warto przywrócić ten dawny przysmak na nasze stoły – zwłaszcza w wersji inspirowanej bogatą tradycją kulinarną Gdańska.
Foie Gras po Gdańsku – przepis na pasztet z gęsiej wątróbki, boczku i podgardla
➡️ Porcja: dla 6 osób
⏳ Czas przygotowania: ok. 2 godziny + 12 godzin chłodzenia
Składniki:
- 500 g gęsiej wątróbki
- 250 g boczku surowego
- 200 g podgardla wieprzowego
- 1 duża cebula
- 3 ząbki czosnku
- 100 ml białego wytrawnego wina lub gdańskiego Goldwassera
- 2 łyżki masła
- 1 łyżeczka mielonego ziela angielskiego
- ½ łyżeczki gałki muszkatołowej
- ½ łyżeczki mielonego cynamonu
- Sól i pieprz do smaku
- 1 jajko
- 100 ml śmietanki 30%
Przygotowanie:
- Przygotowanie składników: Oczyść gęsią wątróbkę z błonek i namocz ją w mleku przez 1-2 godziny, aby pozbyć się goryczy. Następnie osusz i pokrój na mniejsze kawałki. Boczek i podgardle również pokrój na drobniejsze części.
- Smażenie: Na dużej patelni rozgrzej masło, wrzuć posiekaną cebulę i smaż do zeszklenia. Dodaj czosnek, a następnie pokrojoną wątróbkę oraz mięso. Podsmażaj przez 5-7 minut, aż wątróbka lekko się zarumieni, ale pozostanie miękka w środku.
- Duszenie: Wlej wino lub likier Goldwasser, dodaj przyprawy – ziele angielskie, gałkę muszkatołową, cynamon, sól i pieprz. Przykryj i duś na małym ogniu przez 15 minut, aż smaki się połączą.
- Blendowanie: Po lekkim przestygnięciu przełóż całość do blendera i zmiksuj na gładką masę. Dodaj jajko oraz śmietankę i ponownie zmiksuj, aby pasztet był jedwabisty i aksamitny.
- Pieczenie: Masę przełóż do wysmarowanej masłem foremki (np. keksówki) lub do małych kokilek. Piecz w kąpieli wodnej w temperaturze 160°C przez około 40-45 minut.
- Chłodzenie: Po upieczeniu ostudź pasztet i wstaw do lodówki na co najmniej 12 godzin – dzięki temu nabierze pełni smaku.
Jak podawać foie gras po gdańsku?
- Z chrupiącym chlebem na zakwasie – klasyczny dodatek, który podkreśli kremową konsystencję pasztetu.
- Z konfiturą z czerwonej cebuli lub powidłami śliwkowymi – słodka nuta doskonale komponuje się z pasztetem.
- Z kiszoną gruszką lub jabłkiem – tradycyjny gdański akcent, dodający odrobiny kwasowości.
- Z kieliszkiem Goldwassera lub słodkiego wina – dawniej foie gras w Gdańsku podawano z tym legendarnym likierem z płatkami złota.
Dlaczego warto spróbować?
Foie gras po gdańsku to powrót do dawnych smaków miasta portowego – eleganckiego, pełnego wpływów europejskich, ale wciąż zakorzenionego w polskiej tradycji. Jest delikatne, aromatyczne i doskonale sprawdzi się zarówno jako świąteczna przystawka, jak i wykwintny dodatek do kolacji w stylu gdańskim. Jeśli chcesz odkryć historię Gdańska przez smaki, ten pasztet będzie doskonałym wyborem!
