Pół roku Portu Czystej Energii, 50 tys. ton odpadów i zielona energia

Pół roku działania Portu Czystej Energii przyniosło wymierne efekty: niemal 50 000 ton odpadów zamieniono na ciepło i prąd, a instalacja zaczyna zasilać gdańskie sieci — sprawdzamy, co to oznacza dla mieszkańców i jakie kolejne kroki stoją przed miastem.

• Zobacz, jak Port Czystej Energii odciąża Gdańsk i sąsiednie gminy
• Sprawdź, ile energii już trafia do gdańskich sieci i co to dla ciebie znaczy
• Zobacz, jak odpady stają się surowcami stosowanymi w budownictwie

Zobacz, jak Port Czystej Energii odciąża Gdańsk i sąsiednie gminy

Port Czystej Energii (PCE) pracuje od pół roku i w tym czasie przyjął prawie 50 000 ton frakcji energetycznej odpadów pochodzącej z zakładów w regionie. Trafiały tu odpady nienadające się do recyklingu z Zakładu Utylizacyjnego w Gdańsku (ZUT), Zakładu Utylizacji Odpadów Stałych w Tczewie oraz z Zakładu Utylizacji Odpadów w Gilwie Małej k. Kwidzyna.

Ta skala oznacza realne zmniejszenie potrzeby składowania resztek oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych — odpady, które wcześniej wymagały kosztowych rozwiązań poza zakładami, trafiają teraz tu, do instalacji termicznego przekształcania.

• Port Czystej Energii to kluczowa inwestycja w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi w Gdańsku i regionie. Przekształcamy termicznie wszelkie pozostałości po różnych procesach mechanicznych, mających na celu wybrać z odpadów trafiających do Instalacji Komunalnych jak najwięcej surowców by poddać je recyklingowi. To pozostałości po procesach sortowania, kompostowania oraz rozdrabniania nienadających się do recyklingu gabarytów. To uciążliwe frakcje, które nie muszą już „szukać” bardzo drogiego zagospodarowania „na zewnątrz” zakładów i nie trafiają też na kwatery składowe, co jednocześnie zmniejsza obciążenie środowiska oraz uciążliwości zapachowe, tak istotne dla okolicznych mieszkańców – mówi Sławomir Kiszkurno, prezes zarządu Portu Czystej Energii.

Sprawdź, ile energii już trafia do gdańskich sieci i co to dla ciebie znaczy

Wytworzone w PCE ciepło i prąd trafiają bezpośrednio do miejskiej infrastruktury. Od lutego do czerwca instalacja dostarczyła do sieci ciepłowniczej 185 000 GJ ciepła — to energia, która wystarczyłaby na roczne zużycie około 6 000 mieszkań.

Równocześnie w pierwszym półroczu 2025 r. PCE wyprodukowało 32 105 MWh energii elektrycznej, co odpowiada zapotrzebowaniu około 13 000 mieszkań na rok. Część tej energii już dziś zasila system ciepłowniczy Gdańska, a w kolejnych etapach wyprodukowany prąd ma zasilać miejskie spółki i instytucje.

• Wymierną korzyścią ekonomiczną dla mieszkańców jest także to, że spalarnia już dzisiaj dostarcza ciepło systemowe do gdańskich mieszkań. W przyszłym roku energia elektryczna wyprodukowana w Porcie Czystej Energii trafi docelowo do miejskich spółek i jednostek organizacyjnych miasta Gdańska, czyli m.in. zostanie wykorzystana na potrzeby oświetlenia drogowego, autobusów i tramwajów, instytucji, obiektów publicznych, infrastruktury wodociągowej czy kanalizacyjnej – mówi Marta Szabłowska, wiceprezes Portu Czystej Energii, która od sierpnia wzmocniła zespół spółki. Objęła nadzór nad działaniami z zakresu energetyki i ciepłownictwa.

Dla mieszkańców przekłada się to na niższe koszty funkcjonowania obiektów miejskich i stabilniejsze dostawy energii — czyli korzyści zarówno finansowe, jak i użytkowe.

W praktyce instalacja pracuje na co dzień z dużą wydajnością: przyjęte ilości w przeciągu pół roku pokazują, że PCE obsługuje setki ton odpadów tygodniowo, odciążając istniejące składowiska i utrudniające uciążliwości zapachowe.

Zobacz, jak odpady stają się surowcami stosowanymi w budownictwie

Proces spalania generuje też tzw. odpady wtórne: żużle, popioły paleniskowe oraz odpady z oczyszczania spalin. Dzięki zaawansowanej technologii i wcześniejszemu sortowaniu żużle stanowią ok. 15% masy przetwarzanych odpadów, a pyły z popiołów około 3,5%.

Te produkty nie są składowane — współpraca z firmą posiadającą pozwolenia na przetwarzanie pozwala na odzysk materiałów i utratę przez nie statusu odpadów. W efekcie powstające surowce trafiają do zastosowań w budownictwie i drogownictwie, m.in. do produkcji bloczków betonowych, kruszyw oraz mieszanek podbudowy i stabilizacji gruntów.

To realny przykład gospodarki cyrkularnej, gdzie pozostałości po procesie termicznym znajdują drugie życie jako materiały budowlane zamiast zapełniać kwatery składowe.

Na poziomie strategicznym miasto idzie dalej: w lipcu Gdańsk wraz ze spółkami miejskimi i Politechniką Gdańską powołał Gdański Klaster Energii. Jednym z projektów klastra jest Wyspa Energetyczna Szadółki — samowystarczalny obszar energetyczny obejmujący Port Czystej Energii, Zakład Utylizacyjny i Gdańskie Usługi Komunalne.

Cele klastra to przede wszystkim produkcja czystej, lokalnej energii oraz wymierne korzyści dla mieszkańców: niższe koszty energii w szkołach i instytucjach, lepsza jakość powietrza i większa odporność na kryzysy energetyczne.

Jeżeli chcesz śledzić dalsze decyzje miasta i plany rozdziału wyprodukowanej energii do miejskich spółek oraz instytucji, informacje będą pojawiać się w komunikatach Urzędu Miasta Gdańska oraz spółek zaangażowanych w projekt.

Na podst. Urząd Miejski Gdańsk