Zmiany w stażu, emeryturach i zasiłkach - co oznaczają dla pracujących i emerytów

Na horyzoncie duża korekta zasad dotyczących pracy i świadczeń – od statusu przepracowanych lat po wysokość zasiłku pogrzebowego. W Gdańsku dyskusje o skutkach tych zmian toczą się już w działach kadr, wśród emerytów i w ośrodkach pomocy społecznej. Dla wielu to nadzieja na większe pieniądze, dla pracodawców - konieczność przeliczeń i aktualizacji dokumentacji.

• Jak przepis o stażu wpłynie na pracowników w Gdańsku
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych zajmie się emeryturami czerwcowymi
• Wyższy zasiłek pogrzebowy i nowe świadczenia pomocowe

Jak przepis o stażu wpłynie na pracowników w Gdańsku

Nowa ustawa o stażu pracy ma wliczać do stażu okresy, które dotąd trwały w cieniu prawa - przede wszystkim pracę na zleceniu oraz prowadzenie własnej działalności. To oznacza, że osoby, które przez lata budowały doświadczenie poza etatem, mogą zyskać pełniejsze uznanie tych lat przy naliczaniu uprawnień pracowniczych. W praktyce większy staż to dłuższy urlop, prawo do dodatków stażowych, nagród jubileuszowych i dostęp do ofert wymagających określonego doświadczenia - ważne zwłaszcza dla sektora publicznego, który coraz częściej konkuruje o specjalistów.

Przepisy zaczną obowiązywać w sektorze publicznym od 1 stycznia 2026, a w sektorze prywatnym po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Pracownicy powinni sprawdzić swoje akta u pracodawcy i zgromadzić dokumenty potwierdzające zatrudnienie lub prowadzenie działalności. Działy kadr i biura płac będą musiały dostosować procedury - to czas na aktualizację umów i ewidencji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zajmie się emeryturami czerwcowymi

Ustalenia dotyczące tzw. emerytur czerwcowych obejmują osoby urodzone po 1948 roku, które przeszły na emeryturę lub rentę rodzinną w latach 2009-2019 i złożyły wnioski w czerwcu. W praktyce zastosowanie różnych wskaźników waloryzacji spowodowało, że świadczenia tych osób są często niższe niż świadczenia osób przechodzących na emeryturę w kwietniu czy maju.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych z urzędu dokona ponownych ustaleń emerytur i rent rodzinnych dla około 103 tys. osób - w tym 95,5 tys. emerytów i 8 tys. pobierających renty rodzinne. Szacowana przeciętna podwyżka wynosi około 220 zł. Dla zainteresowanych oznacza to, że nie trzeba składać odrębnych wniosków - ZUS ma dokonać przeliczeń automatycznie, ale warto monitorować korespondencję i sprawdzać swoje konto świadczeniobiorcy.

Wyższy zasiłek pogrzebowy i nowe świadczenia pomocowe

Od początku 2026 roku kwota zasiłku pogrzebowego ma wzrosnąć z 4 tys. zł do 7 tys. zł. Dodatkowo zasiłek będzie podwyższany o wskaźnik wzrostu cen i usług konsumpcyjnych, jeśli inflacja w danym roku przekroczy 5 proc. Czas wypłaty zostanie skrócony z 30 do 14 dni, a procedury ubiegania się o świadczenie uproszczono. Równocześnie wprowadzono nowe świadczenia w ramach pomocy społecznej, niezależne od kryterium dochodowego - przykładowo na pokrycie kosztów sprowadzenia ciała z zagranicy lub w sytuacjach, gdy standardowy zasiłek pogrzebowy nie przysługuje.

Te zmiany mają ułatwić szybkie pokrycie wydatków związanych z pochówkiem - ważne dla rodzin i jednostek organizujących pogrzeby.

Praktyczne wskazówki dla mieszkańców Gdańska

• Pracownicy nieetatowi i prowadzący działalność powinni zgromadzić umowy, rachunki i inne dowody zatrudnienia oraz skonsultować się z działami kadr - to przyspieszy uznanie stażu.
• Emeryci, którzy przeszli na świadczenie w czerwcu w latach 2009-2019, powinni śledzić informacje z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i swoje konta świadczeniowe; ewentualne różnice w kwotach warto zgłaszać, jeśli nie pojawi się automatyczne przeliczenie.
• W przypadku zgonu bliskiej osoby szybciej dostępne będą środki z zasiłku pogrzebowego - warto jednak wcześniej zapoznać się z listą dokumentów wymaganych przez urząd lub ZUS, aby przyspieszyć proces wypłaty.

Zmiany wchodzące na początku przyszłego roku oznaczają realne korzyści finansowe dla wielu osób, ale też wymagają aktywności od pracowników, pracodawców i instytucji - czas przygotować dokumenty i skorygować procedury.

na podstawie: UMWP Gdańsk.