Zmarł prof. Zenon Ciesielski, twórca gdańskiej skandynawistyki i wychowawca pokoleń

W Gdańsku żegna się jedna z ważniejszych postaci akademickiego życia miasta — profesor, który przez dekady budował mosty między Polską a krajami północy. Jego ścieżka od powojennego Wielkopolskiego chłopca do autorytetu skandynawisty była nieraz kręta, a zawsze zaangażowana. Dla środowiska uniwersyteckiego w Gdańsku to utrata człowieka-instytucji.
- Gdańsk pamięta profesora i jego drogę życiową
- Katedra Skandynawistyki UG i dorobek naukowy
- Wyróżnienia, pamięć i rodzina
Gdańsk pamięta profesora i jego drogę życiową
Prof. Zenon Ciesielski (rocznik 1931 - 2025) zmarł po długiej karierze naukowej. Jego życie naznaczyły doświadczenia dzieciństwa — jako trzynastolatek był zmuszony do pracy w gospodarstwie rolnym pod Jarocinem aż do wkroczenia wojsk sowieckich w lutym 1945 roku. Po wojnie ukończył szkołę średnią w Jarocinie, studiował polonistykę w Poznaniu, gdzie poznał żonę Teresa Marecką. Rodzinne związki z Szwecją miały tu znaczenie — ojciec Teresy, pułkownik Andrzej Marecki, przed wojną pełnił funkcję attache w Sztokholmie.
Do Gdańska państwo Ciesielscy przeprowadzili się w 1956 roku. Pomocną dłoń wyciągnął do nich brat Teresy, Jacek Marecki, profesor Politechniki Gdańskiej. Zenon Ciesielski rozpoczął pracę w Bibliotece Głównej Politechniki Gdańskiej, a potem związał się z Wyższą Szkołą Pedagogiczną — w latach 1961-1969 był asystentem w Katedrze Historii Literatury.
Katedra Skandynawistyki UG i dorobek naukowy
Doktorat uzyskał w 1967 roku na Uniwersytecie A. Mickiewicza w Poznaniu. Gdy w 1970 roku powstawał Uniwersytet Gdański, powierzono mu utworzenie Zakładu Języków i Kultury Krajów Skandynawskich. Od 1 października 1972 roku kierował tym ośrodkiem do 1981 roku — w okresie politycznych napięć został odsunięty z funkcji ze względu na związki z ruchem „Solidarność”. Po stanie wojennym w 1983 roku objął kierownictwo Katedry Skandynawistyki UG, które pełnił do 1990 roku. Habilitował się w 1984, został profesorem tytularnym w 1990, a profesorem zwyczajnym w 1993. Od 2005 współpracował także ze Szkołą Wyższą Psychologii Społecznej w Warszawie.
Jako naukowiec opublikował setki prac. Do dzieł najważniejszych zaliczał dwutomową monografię „Dzieje kultury skandynawskiej”, ukończoną w 2017 roku. Redagował „Słownik pisarzy skandynawskich” (Warszawa 1991) i w 2019 wydał wspomnieniową autobiografię „Zapisane w pamięci, czyli meandry mojego życia”.
Wyróżnienia, pamięć i rodzina
Za działalność naukową i edukacyjną był wielokrotnie nagradzany i odznaczany. Otrzymał m.in. tytuł doktora honoris causa uniwersytetu w Umeå (1988), Złoty Krzyż Zasługi (1980), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1995), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1992), Krzyż Rycerski Orderu Gwiazdy Polarnej nadany przez króla Szwecji (1984), Medal Uniwersytetu Gdańskiego (1988) oraz nagrody miejskie i wojewódzkie, w tym Nagrodę Naukową Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza (1996) i Pomorską Nagrodę Literacką za całokształt (2018).
Społeczności akademickiej i wielu wychowankom pozostał jako mentor. Wpis Ambasady Szwecji na Facebooku ujął to tak:
“Dobry człowiek, patriota z umysłem otwartym na świat. Wiele osób zawdzięcza prof. Zenonowi Ciesielskiemu patronat i wsparcie w karierze naukowej.”
Był ojcem Anny (ur. 1959), Agnieszki (ur. 1961), Elżbiety (ur. 1963), Piotra (ur. 1970) i Pawła (ur. 1973). Mieszkał w Gdańsku od 1956, od 1976 zamieszkiwał na Zaspie.
Ceremonia pożegnalna odbędzie się w poniedziałek 20 października: msza św. rozpocznie się o godz. 11:00 w kościele pw. św. Kazimierza, przy ul. Pilotów, a pogrzeb na cmentarzu Srebrzysko zaplanowano na godz. 12:30. Redakcja glosgdanska.pl składa wyrazy współczucia pani Teresie Ciesielskiej i rodzinie Zmarłego.
na podstawie: Urząd Miejski Gdańsk.
Autor: krystian